Wegtransport vanuit Spanje verduurzamen

Het meeste groente en fruit uit Spanje gaat per vrachtauto naar de verwerkers en distributeurs in Nederland. Al dat wegtransport gaat gepaard met veel CO2-uitstoot en sterk schommelende vrachttarieven. Sinds kort is er echter een aantrekkelijk alternatief: de trein. Dit is het moment om het transport van versproducten uit Spanje te verduurzamen.

Spanje is voor Noordwest-Europa de belangrijkste handelspartner als het gaat om de import van verse groenten en fruit. Het transport daarvan is grofweg in twee periodes te verdelen. De belangrijkste periode loopt van oktober tot mei, wanneer onder meer in de omgeving van Valencia de sinaasappels worden geoogst. De vraag naar wegtransport is in deze periode zo groot dat de vrachtprijzen naar Noord-Europa erg hoog zijn. Al die vrachtauto’s rijden echter leeg in Nederland, België, Duitsland of het Verenigd Koninkrijk en moeten massaal op zoek naar retourvracht, wat tot lage vrachtprijzen richting Spanje leidt.

Voor de periode van mei tot en met oktober geldt het omgekeerde. De vraag naar transport zakt in die vier maanden flink in. Veel Spaanse transportbedrijven weten dat en geven hun vrachtwagenchauffeurs alleen een contract voor het hoogseizoen. In de rustige zomermaanden verruilen veel chauffeurs hun plek achter het stuur voor een functie in de horeca. Desondanks hebben veel transportbedrijven nog steeds overcapaciteit, wat leidt tot lage vrachtprijzen richting het noorden en hoge vrachtprijzen richting het zuiden.

15.000 ton minder CO2

Sinds kort is er een alternatief voor het wegtransport met zijn onvoorspelbare prijzen: de trein. Sinds begin mei rijdt drie keer per week een trein met 42 containers heen en weer tussen Valencia en Rotterdam. Deze ‘Coolrail’ vervangt per jaar ruim 12.000 ritten van vrachtauto’s. De 22 miljoen bespaarde wegkilometers zijn bovendien goed voor een CO2-reductie van 15.000 ton. In die containers op de trein zitten niet alleen sinaasappels, maar ook andere verse groenten en fruit zoals sla, tomaten en komkommers. De lege kratten gaan vervolgens met de trein weer terug naar Spanje.

Initiatiefnemer van Coolrail is Euro Pool System, de specialist in herbruikbare (klap)kratten voor de vers-sector. In 2016 werd al een eerste pilot gehouden, maar toen bleken er nog te veel obstakels te zijn om een meerdere keren per week een trein te laten rijden. Die zijn nu weggenomen, stelt Gerjo Scheringa, ceo van Euro Pool System. “Het duurzaam vervoeren van groente en fruit sluit aan bij de wens van leveranciers en retailers. Het transport per trein zorgt voor een CO2-besparing van 70 tot 90 procent, afhankelijk van het gewicht van het te vervoeren fruit.” De rit duurt, inclusief overslag aan de Frans-Spaanse grens, 48 uur. De verwachting is dat die tijd flink omlaag kan, wat de trein nog aantrekkelijker maakt.

Kwart van de stroom

In Nederland werkt Euro Pool System samen met een groot aantal partijen, waaronder Bakker Barendrecht, leverancier van Albert Heijn. Dit bedrijf maakt nu voor een kwart van de stroom versproducten uit Spanje gebruik van de trein. Andere partners in het project zijn Shuttlewise, Visbeen, Kloosterboer, DailyFresh, EasyFresh, Primaflor, Bollo, Agroiris, Fruveg, TobSine, Pozo Sur en Samskip.

De trein tussen Valencia en Rotterdam is nog maar het begin. De bedoeling is om het Coolrail-netwerk uit te breiding richting Duitsland, Scandinavië en het Verenigd Koninkrijk. Hoe meer AGF-verwerkers en distributeurs gebruik maken van het Coolrail-netwerk, hoe groter de kans van slagen. Wie een positieve bijdrage aan een duurzame logistiek wil leveren, moet nu zijn nek uitsteken en instappen. Samen kunnen wij pas echt het verschil maken.